Skip to content
ΑποΚοινού
ΑποΚοινού
Αποανάπτυξη, Άμεση Δημοκρατία & Αυτοδιαχείρηση
  • Αρχική
  • Για Εμάς
  • Δράσεις
  • Κινήματα
    • Τοπικά Κινήματα
    • Διεθνή Κινήματα
  • Αρθρα
  • Βιβλιογραφία
  • Βιντεοθήκη
  • Forum
  • Αρχική
  • Για Εμάς
  • Δράσεις
  • Κινήματα
    • Τοπικά Κινήματα
    • Διεθνή Κινήματα
  • Αρθρα
  • Βιβλιογραφία
  • Βιντεοθήκη
  • Forum
του Βασίλη Κωστάκη
ομότιμος -η -ο [με ίση τιμή, ισόβαθμος]
<Πώς μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο σήμερα;/>
Από τη μία, το καπιταλιστικό σύστημα βασίζεται σε μια εσφαλμένη αντίληψη αφθονίας σε έναν πεπερασμένο υλικό κόσμο. Ασπάζεται την αέναη υλική παραγωγή και κατανάλωση σε έναν κόσμο με περιορισμένους φυσικούς πόρους. Από την άλλη, προωθεί την ψευδαίσθηση της «σπανιότητας» στην πνευματική παραγωγή η οποία, όμως, εγγενώς βρίσκεται σε καθεστώς αφθονίας (δηλ. το κόστος παραγωγής μιας επιπλέον μονάδας πληροφορίας, ας πούμε ο κώδικας ενός προγράμματος, είναι σχεδόν μηδενικό). Αντί, λοιπόν, να ενθαρρύνει τον πειραματισμό με την ελεύθερη πληροφορία, ορθώνει νομικούς φραγμούς (π.χ. copyright, πατέντες ή οι πρόσφατες νομοθετικές πράξεις/συνθήκες ACTA, SOPA/PIPA) εξυπηρετώντας την ιδιωτική κερδοφορία ενώ εμποδίζει την ελεύθερη συνεργασία των πολιτών. Συνεπώς, προτεραιότητα για την επίτευξη ενός βιώσιμου συστήματος αποτελεί η αναστροφή της παραπάνω λογικής. Δηλαδή από τη μία είναι επιτακτική η συνειδητοποίηση του πεπερασμένου των φυσικών πόρων ενώ παράλληλα οφείλουμε να υποστηρίξουμε, όπου είναι δυνατόν, την κοινωνική παραγωγή και καινοτομία, τροποποιώντας την αδιαλλαξία των πατέντων και των copyright.
Έπειτα από αρκετές δεκαετίες βιομηχανικού καπιταλισμού και αποτυχημένων «κομμουνιστικών» καθεστώτων, κάποιοι σήμερα μιλάνε για μια εναλλακτική προσέγγιση: την ομότιμη προοπτική που βασίζεται στην αυτονομία, το μοίρασμα, την αλληλεγγύη και την κοινωνική καινοτομία. Η ευρεία διαθεσιμότητα των σύγχρονων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας (π.χ. οι προσωπικοί υπολογιστές και η πρόσβαση στο διαδίκτυο) έχει αναδείξει νέα συνεργατικά μοντέλα οργάνωσης που συνθέτουν αυτό που αποκαλούμε εδώ ως «ομότιμο κίνημα». Εγχειρήματα όπως το Ελεύθερο Λογισμικό/Λογισμικό Ανοικτού Κώδικα (ΕΛ/ΛΑΚ, π.χ. οι εκδόσεις λογισμικού βασισμένων στο Linux ή o Apache HTTP εξυπηρετητής) και η ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια Wikipedia καταδεικνύουν ότι ο ομότιμος τρόπος παραγωγής, τουλάχιστον στη σφαίρα της πληροφορίας (δηλ. στην παραγωγή κώδικα λογισμικού, γνώσης, σχεδίων, πολιτισμού), μπορεί να ανταγωνιστεί και ακόμη να υπερσκελίσει τον καπιταλιστικό. Πέρα από τα έργα ΕΛ/ΛΑΚ και τη Wikipedia, οι πλατφόρμες διάθεσης έργων πολιτισμού όπως το Librivox• τα νομικά εργαλεία κατοχύρωσης και διάθεσης πνευματικών δημιουργημάτων όπως οι άδειες Κοινών Δημιουργημάτων (Creative Commons) ή οι άδειες Γενικής Δημόσιας Χρήσης (General Public Licenses)• οι διαδικτυακές κοινότητες ανοικτού σχεδιασμού παράλληλα με την πρόοδο στις τεχνολογίες τρισδιάστατης εκτύπωσης• οι κολλεκτίβες των “hackerspaces” και οι κοινότητες “κάντο-μόνος-σου”• οι πλατφόρμες διάθεσης μεταφρασμένων, σε δεκάδες γλώσσες, υπότιτλων ταινιών• οι χιλιάδες ιστότοποι ενημέρωσης• τα παγκόσμια κινήματα για ελεύθερη πρόσβαση στη γνώση και για ανοιχτά δημόσια δεδομένα• λαμβάνουν χώρα την ίδια στιγμή σε παγκόσμια και τοπική κλίμακα. Τι κοινό έχουν όλα τα παραπάνω; Αποτελούν συμπτώσεις, τυχαία, μη συσχετιζόμενα γεγονότα ή είναι εκφράσεις και εκφάνσεις ενός νέου πολιτισμού με όλες του τις αντιφατικότητες και τις ευκαιρίες για αναγέννηση; Σημάδια ενός αναδυόμενου κόσμου που δημιουργεί και δημιουργείται, μέσα στις παρυφές του παλιού, από νέες ετερόκλητες υποκειμενικότητες –το πλήθος– και σαν τη λάβα αργά στην αρχή και μαινόμενη στη συνέχεια, μέσα από τις ρωγμές, προσπαθεί να δημιουργήσει νέα γη
;
Το σύντομο αυτό άρθρο προσπαθεί να καταδείξει πως όλα τα παραπάνω αποτελούν πτυχές του ομότιμου κινήματος που εγκαινιάζει έναν νέο τρόπο παραγωγής ο οποίος έρχεται σε αντίθεση με τα κυρίαρχα δόγματα της οικονομικής θεωρίας: Ότι δηλαδή οι άνθρωποι παράγουν υποκινούμενοι από τη θέλησή τους για χρηματικό κέρδος καθώς και ότι η καινοτομία δημιουργείται μόνο από εταιρικές ιεραρχίες και κρατικές γραφειοκρατίες. Τουλάχιστον στη σφαίρα της πληροφορίας ο ομότιμος τρόπος παραγωγής έχει δείξει ότι μπορεί να είναι το ίδιο (και κατά μερικούς ακόμη περισσότερο) παραγωγικός και καινοτόμος με τους παραδοσιακούς τρόπους παραγωγής.
Και πρόσφατα παρατηρούμε το ομότιμο κίνημα να απλώνεται και στην υλική παραγωγή: Κάποιοι σχεδιάζουν αντικείμενα (από τους κρίκους της κουρτίνας μέχρι ποδήλατα, τρακτέρ, ρομπότ και ανεμογεννήτριες) χρησιμοποιώντας εργαλεία ΕΛ/ΛΑΚ και τα διαθέτουν ελεύθερα στο διαδίκτυο• κάποιοι χακάρουν και τροποποιούν ήδη υπάρχοντα σχέδια αναβαθμίζοντάς τα ή απλώς προσαρμόζοντάς τα στις δικές τους ανάγκες• και κάποιοι δίνουν σε αυτά τα σχέδια υλική υπόσταση χρησιμοποιώντας ανοικτό υλικό (open hardware) όπως τρισδιάστατους εκτυπωτές χαμηλού κόστους (π.χ. ο εκτυπωτής Ultimaker ή ο RepRap που μπορεί να αναπαράγει ένα μεγάλο μέρος του εαυτού του), μικρο-υπολογιστές Arduino ή το σύνολο εργαλείων Global Village Construction Set του εγχειρήματος Open Source Ecology.
Οι άνθρωποι πριν τη βιομηχανική παραγωγή, συνήθιζαν να σχεδιάζουν και να παράγουν πολλά από τα εργαλεία και τα προϊόντα τους συλλογικά. Σήμερα, λοιπόν, βλέπουμε αυτό το είδος της κοινωνικής παραγωγής να αναγεννιέται μέσα σε ένα ομότιμο πλαίσιο. Πρωτοβουλίες και εγχειρήματα όπως τα Fab/Media Labs ή τα εκατοντάδες hackerspaces ανά τον κόσμο παρέχουν τη γνώση και την υποδομή για πειραματισμό με πρακτικές ομότιμης παραγωγής στον υλικό κόσμο. Η πτώση του κόστους αλλά και η αύξηση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας των τρισδιάστατων εκτυπωτών θα σημάνει την ευρεία διαθεσιμότητά τους, η οποία με τη σειρά της θα ανοίξει νέους ορίζοντες για την ομότιμη παραγωγή στον υλικό κόσμο.
Για παράδειγμα, φανταστείτε κάποιος να κατεβάζει ελεύθερα τα σχέδια –προϊόν συνεργατικής παραγωγής– των τμημάτων μιας ανεμογεννήτριας από ομότιμες πλατφόρμες, και στη συνέχεια μέσω προγραμμάτων ΕΛ/ΛΑΚ και ομότιμα σχεδιασμένων τρισδιάστατων εκτυπωτών, να εκτυπώνει μια ανεμογεννήτρια για την παραγωγή ενέργειας σε μικρή ή και μεγάλη κλίμακα. Tέτοια περίπτωση αποτελεί η τρισδιάστατα εκτυπώσιμη ανεμογεννήτρια Helix_T Wind Turbine που σχεδιάστηκε με τη χρήση ομότιμων εργαλείων από το μέλος του P2P Lab, Mιχάλη Φουντουκλή, και τα σχέδιά της διατίθενται ελεύθερα και ανοικτά προς περαιτέρω τροποποίηση.
<Το πλήθος χακάρει την πληροφορία, τροποποιεί την πληροφορία, μοιράζεται την πληροφορία, ξαναχακάρει, ξανατροποποιεί, ξαναμοιράζεται, κ.ο.κ., και σε λίγο ίσως είναι σε θέση να παράγει προϊόντα, ομότιμα σχεδιασμένα, με υλική υπόσταση. Και τι καταλαβαίνει κανείς έπειτα από όλα αυτά; Ότι το μέλλον είναι περισσότερο πιθανό να το δημιουργήσεις από ότι να το προβλέψεις/>
Η ομότιμη θεωρία, σαν απόπειρα δημιουργίας μιας θεωρίας που επιτρέπει την κατανόηση του ομότιμου κινήματος, βρίσκεται στη μοναδική θέση να παντρεύει την αξία της ελευθερίας του ατόμου με τις αξίες της ισότητα και της αλληλεγγύης. Ψάχνοντας, λοιπόν, μια απάντηση στο ερώτημα με το οποίο άρχισε αυτό το άρθρο, ισχυριζόμαστε πως το ομότιμο κίνημα μας δείχνει το δρόμο.
<Εμείς ας συμμετέχουμε σε μια πανδαισία δημιουργίας που δημιουργεί τον κόσμο που θέλει, μέσα στον κόσμο που θέλει να ξεπεράσει/>
Ο Βασίλης Κωστάκης (PhD, Msc, MA) είναι ιδρυτής του P2P Lab και συγγραφέας του “Oμότιμου Mανιφέστου”. Tο παρόν κείμενο αποτελεί αναβαθμισμένη εκδοχή 

του http://www.koutipandoras.gr/?p=25332
πηγή: http://efimeridadrasi.blogspot.gr/2012/12/blog-post_29.html

Share this:

  • Tweet
  • Email

Related

Category: Απόψεις, Αρχείο ΆρθρωνBy apokoinou10/01/2013Leave a comment
Share this post

Author: apokoinou

Post navigation

PreviousPrevious post:Ομιλία-συζήτηση με το Δ. Μαρκόπουλο και το Γ. Μακριδάκη στα Τρίκαλα την Κυριακή 27-1-2013 στη μουσική σκηνή "Κεντρική Πλατεία" στις 8 το βράδυ με θέμα "Οι μέρες της αφθονίας μας ήταν μετρημένες"NextNext post:Velit Porttito

Related posts

Πώς το Black Mirror εφαρμόζεται στην Κίνα
10/01/2019
ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΙΟ ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ, ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΚΑΙ ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΤΗΣ «ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ»
08/01/2019
Η Γη δεν θα σωθεί με καλύτερου (οικολογικού) είδους ποτηράκια καφέ μιας χρήσης
31/12/2018
Γαλοπούλα η φιλόσοφος
23/12/2018
Γνώση: ύβρις ή αρετή;
18/12/2018
Το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων και τα πολιτικά ζητήματα που μας θέτει
18/12/2018

You must log in to post a comment.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Recent Posts
  • Αποανάπτυξη-Εργασία-Οικονομία-Θεσμικές Αλλαγές
  • Με αφορμή τις τοπικές εκλογές:Με ποιές ρεαλιστικές πολιτικές στις τοπικές κοινωνίες θα μπορούσαμε να επιδιώξουμε την ευζωία των “πολλών”
  • Η ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ –ΑΠΟΑΝΑΠΤΥΞΗΣ-ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΥ στη διαδικασία παραγωγής και διανομής της τροφής
  • Κάλεσμα στην “Αποκοινού” συνέλευση 17-19 Μαϊου
  • Για την Kοινότητα των κοινοτήτων
Recent Comments
  • Δημήτρης on Το ιδιωτικοποιημένο άτομο
  • Anonymous on Hello world!
  • wireless on ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ
  • ALEXANDROS on Η πολιτική απάθεια ως σύμπτωμα
  • ThemeNectar on The Field
Archives
  • October 2019
  • May 2019
  • April 2019
  • February 2019
  • January 2019
  • December 2018
  • November 2018
  • October 2018
  • September 2018
  • August 2018
  • July 2018
  • June 2018
  • May 2018
  • April 2018
  • March 2018
  • February 2018
  • January 2018
  • December 2017
  • November 2017
  • October 2017
  • September 2017
  • August 2017
  • July 2017
  • June 2017
  • May 2017
  • April 2017
  • March 2017
  • February 2017
  • January 2017
  • December 2016
  • November 2016
  • October 2016
  • September 2016
  • August 2016
  • July 2016
  • June 2016
  • May 2016
  • April 2016
  • March 2016
  • February 2016
  • January 2016
  • December 2015
  • November 2015
  • October 2015
  • September 2015
  • August 2015
  • July 2015
  • June 2015
  • May 2015
  • April 2015
  • March 2015
  • February 2015
  • January 2015
  • December 2014
  • November 2014
  • October 2014
  • September 2014
  • August 2014
  • July 2014
  • June 2014
  • May 2014
  • April 2014
  • March 2014
  • February 2014
  • January 2014
  • December 2013
  • November 2013
  • October 2013
  • September 2013
  • August 2013
  • July 2013
  • June 2013
  • May 2013
  • April 2013
  • March 2013
  • February 2013
  • January 2013
  • December 2012
  • November 2012
  • October 2012
  • September 2012
  • August 2012
  • July 2012
  • June 2012
  • May 2012
  • April 2012
  • March 2012
  • February 2012
  • January 2012
  • December 2011
  • November 2011
  • October 2011
  • September 2011
  • August 2011
  • July 2011
  • June 2011
  • May 2011
  • April 2011
  • March 2011
  • February 2011
Categories
  • Books
  • Food for thought
  • Topika_Kinimata
  • Uncategorised
  • Uncategorized
  • Video
  • Απόψεις
  • Αρχείο Άρθρων
  • Βιβλιογραφία
  • Βιντεοθήκη
  • Εκδηλώσεις
  • Συνέλευση
  • Συνεντεύξεις – Τύπος
  • Χωρίς κατηγορία
Meta
  • Log in
  • Entries feed
  • Comments feed
  • WordPress.org
Apokoinou team. Powered by Ecogaia

loading Cancel
Post was not sent - check your email addresses!
Email check failed, please try again
Sorry, your blog cannot share posts by email.
 

Loading Comments...
 

You must be logged in to post a comment.